vrijdag 13 maart 2015

De DRU als ijzerfabriek


Een eeuwenoude ijzertraditie langs de Oude IJssel

Reeds eeuwen is er in de regio Oude IJssel een ijzerindustrie aanwezig. Reeds in 1689 werd bij Gaanderen een hoogoven gebouwd, die later als Rekhemse IJzermolen bekend is geworden. Deze hoogoven is in 1794 verplaatst naar Laag-Keppel aan de Oude IJssel tussen Doetinchem en Doesburg.



In Ulft zag de ‘Olde Hut’ in 1754 het licht en is daarmee het tweede hoogovenbedrijf op Nederlandse bodem.

De DRU

Deze ijzerhut zal na een aantal moeilijke jaren worden overgenomen door Diepenbrock en Reigers waarmee de start is gemaakt van een legendarisch bedrijf dat afgekort DRU (Diepenbrock en Reigers Ulft) heet. Tot slot vestigt zich in 1821, op de grens van Terborg en Gaanderen zich nog een ijzerhut, die de naam Vulcaansoord zal voeren, het is de laatste ijzermolen in de streek. Ook aan de Duitse zijde van het stroomgebied van Oude IJssel en A-strang zijn een drietal hoogovenbedrijven geweest. In het laatste kwart van de 19de eeuw sluit de een na de ander zijn hoogoven, maar de bedrijven gaan verder als ijzergieterij. Naast de drie oorspronkelijke hoogovenbedrijven vestigen zich ook enkele nieuwe ijzergieterijen: Gieterij Doesburg in 1893, Vulcanus te Doetinchem (Langerak) in 1894, Becking & Bongers te Ulft in 1895 en tot slot Lovink in Terborg in 1911. Alleen de laatste drie onderneming zijn heden nog in het bedrijf. De andere bedrijven hebben in de loop van de jaren zeventig en tachtig van de vorige de een na de ander de deuren gesloten. 
 _______________________________________________________________

Het DRU-complex in Ulft.
Het DRU-complex is een historisch gegroeid fabrieksterrein dat, door zijn plaats, nauw is verbonden met de ruimtelijke, historische en sociale ontwikkeling van het dorp Ulft. Het DRU-complex is een staalkaart van alle denkbare bouwstijlen in de industriebouw. Het complex is sinds 1890 bij voortduring uitgebreid; gebouwen die ogenschijnlijk in één keer neergezet zijn bestaan uit soms vier bouwfases. Onderdelen van het DRU-complex zijn bestempeld tot industrieel erfgoed, waaronder het Beltmancomplex met daarop zijn watertoren.

Het uit 1913 stammende Beltman-complex, eigenlijk de emailleerfabriek, dat in feite een complex op zichzelf is met zijn carré-vormige structuur en zijn met sheddaken overkapt binnenterrein. Het herbergt tevens een van de eerste betonnen portaalconstructies van Nederland. Ontworpen in 1911 en 1912 door vader (Gerrit) en zoon (Arend) Beltman in de stijl van het zakelijke Nieuwe Bouwen. Alleen de watertoren, die het complex van water(-druk) voorzag, is gebouwd in de stijl van het neoclassicisme en de neorenaissance.

 


250 jaar ijzergeschiedenis.
De nog bestaande panden zijn industriële monumenten en staan op een plek waar 250 jaar ijzergeschiedenis is geschreven zijn door het monumentale karakter al een museum op zich. De locatie kent een rijke historie. De oprichting van een ijzerhut aan de Molenbeek in de buurtschap Oer (Ulft) vond plaats in 1754. Wie wandelt over de locatie doet dat onder het besef dat onder zijn of haar voeten 250 jaar ijzerindustriegeschiedenis doorgaat.

Het DRU-complex, met de watertoren als baken, is beeldbepalend voor het industriële landschap. Het landschap bestaat uit monumentale fabrieksgebouwen, gecombineerd met een aantal nieuwe gebouwen.

De Hutteweg, de vroegere Olde Hutstraat, is het bindende element. Vanuit dit oude industriële centrum ontstaat zicht op de Oude IJssel. Het DRU-complex is een historische gegroeid fabrieksterrein en de situering is nauw verbonden met de ruimtelijke, historische en sociale ontwikkeling van Ulft. Ondanks dat de DRU niet meer werkzaam is zijn de gebouwen niet afgebroken. Onderdelen van het DRU-complex zijn als industriële monumenten gewaardeerd.


We noemen: het portiersgebouw, de emaillefabriek met daarop de kenmerkende watertoren, de afbramerij en de hoge giethal, het oude bureau en het oude ketelhuis. Alleen al vanwege de architectuur en de zeer gevarieerde bouwconstructies zijn deze gebouwen zeer waardevol. Er zijn in de fabrieksgebouwen constructies toegepast die karakteristiek zijn voor de late 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, zoals gietijzeren kolommen hoogbouw, sheddaken en  spant en betonconstructies in beton en ijzer.
Nergens in Nederland is het karakter van een fabrieksstraat beter aanwezig dan juist hier. De verbondenheid met de (industriële) ontwikkeling van de streek bepaalt de grote cultuurhistorische waarde.
 
 
 
 

3 opmerkingen:

  1. Bijzonder he die achtergrond en hoe herkenbaar de DRU pannen.Dank je wel voor het achtergrond verhaal.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Marijna, dank je voor je reactie! Er volgen van de week nog 2 delen.
    Groet, Thea

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leuk Thea, dat stukje achtergrond.
    Kijk je weer heel anders tegen deze locatie aan.
    Bedankt
    Groetjes Thea

    BeantwoordenVerwijderen