Dagje Aken (3)
Aachener Printen
Ze
heten niet gewoon "Printen", maar "Aachener Printen". En ze zijn in ieder
opzicht uniek. Tegen alle vergelijkingen bijvoorbeeld met peperkoek of
honingkoeken stellen ze zich te weer, hard en hardnekkig, zoals ze nu eenmaal
zijn. En dat met opmerkelijk succes: Meer dan 4.500 ton Printen worden jaarlijks
in Akense bedrijven en bakkerijen vervaardigd en een niet onaanzienlijk deel
daarvan verspreidt de naam van de keizerstad over de hele wereld in kerst- en
andere pakjes, als kleinigheid in de bagage, als souvenir of presentje.
Toen meer dan driehonderd vijftig jaar geleden bronsgieters uit het Belgische Dinant de zog. broodvorm mee naar Aken brachten, hadden ze zich waarschijnlijk nauwelijks kunnen voorstellen, dat ze daarmee de basis legden voor de op een dag wereldberoemde Akense specialiteit.
Toen meer dan driehonderd vijftig jaar geleden bronsgieters uit het Belgische Dinant de zog. broodvorm mee naar Aken brachten, hadden ze zich waarschijnlijk nauwelijks kunnen voorstellen, dat ze daarmee de basis legden voor de op een dag wereldberoemde Akense specialiteit.
De hele Akense bakkersgilde ontplooide meteen een koortsachtige bedrijvigheid
en de bakkers kenden geen rust, voordat ze achter het recept voor de lekkernij
waren gekomen. De oer Printe had – louter uitwendig – onmiskenbare
overeenkomsten met de huidige speculaas, maar toen werden in de onbewerkte,
smeuïge Printenmassa modellen, houten, in filigraan uitgewerkte vormen, gedrukt,
die het deeg in de vorm van kunstrijke figuren, patronen, motieven brachten: Van
het drukken, het "Prenten", zou het gebak uiteindelijk ook zijn naam hebben
gekregen.
Daarna kwam Napoleon en met hem het continentaal stelsel. Afgesneden van
rietsuiker en Amerikaanse wilde honing, zagen de Printenbakkers zich genoodzaakt
te improviseren met bietsuiker en siroop en een overeenkomstig grover, taaier
en moeilijk vormbaar deeg dat was het begin van de platte, slanke, gesneden
Printe.
Deze “noodoplossing”, toegeschreven aan meester-bakker Henry, was optisch
zonder twijfel onooglijker dan haar voorganger, en toch zou dit de Printe van de
toekomst worden: Want ze bood het voordeel van probleemloze
fabrieksvervaardiging en was bovendien veel beter geschikt voor verzending en
dus ook voor het ontsluiten van nieuwe Printen-markten.
Aan Printen klanten, ook buiten Aken, was er reeds in de 19de eeuw geen
gebrek. Daarvan getuigt bijvoorbeeld de kroniek van de oudste en grootste
Printenfabriek van Aken, die tot op heden de naam draagt van de uitvinder van de
gesneden Printen, Lambertz: hieruit blijkt onder andere dat de onderneming als
officiële hofleverancier werkte voor de koningshuizen in Pruisen, België en
Nederland.
Een stuk vroege ambachtelijke Printen-geschiedenis is in de "Alt Aachener
Kaffeestuben" levendig gebleven, waar tot voor enkele jaren "de ongekroonde
koning van de Printenbakkers", de Belg Leo van den Daele, Printen kostbaarheden
schiep, die veel te kunstrijk en kostbaar waren om op te knabbelen, en dan ook
eerder als lust voor het oog dan als streling voor de tong gegeerd waren. Zijn
unieke, in het koffiehuis tentoongestelde verzameling van bakvormen moet tot het
verplichte programma van iedere bezichtiging van Aken behoren.
Bij Van den Daele is de keuze voor de koper, net als in de andere Akense
koffiehuizen en bakkerijen, bijzonder moeilijk: Net zo geliefd als de
oorspronkelijke, eenvoudige kruiden Printen zijn ondertussen ook de met noten of
amandelen belegde en met chocolade of suikerglazuur overgoten Printen.
Een bijzondere groep aanhangers heeft tenslotte ook de in 1938 bij Lambertz
ontwikkelde zachte "chocolade-Printe" gevonden. Echte Printen specialisten
kennen evenwel ook middelen en manieren om de normale, harde Printen in één klap
te veranderen in aangenaam zachte lekkernijen. En met een beetje geluk laat de
bakkersvrouw op de hoek zich de ene of andere geheime tip ontlokken...
Alsof
dat nog niet genoeg is, heeft de Printe ook al lang haar weg gevonden naar de
Akense keuken. Wie de Printen-smaak eenmaal te pakken heeft, moet beslist het
gemarineerd Rijngebraad op Akense wijze proberen, met een heerlijke saus, die
door Printenkruimels aromatisch en gebonden wordt gemaakt. En wie zijn Printen
geluk dan compleet wil maken, moet als dessert Printenijs op de tong laten
smelten...
Dit wetende en je loopt in Aken rond, dan moet je ze natuurlijk ook even proeven, maar daarnaast ook het advies opvolgen om bij Van Daele naar binnen te gaan in zijn koffiehuis om die mooie verzameling aan bakvormen te bekijken.
Na dit via internet gelezen te hebben was het dus een kleine moeite om o.l.v. de gids het koffiehuis van Van Daele ook van binnen te bezichtigen en de Aachener Printen waren lekker!
Hier een kleine fotoreportage van ons bezoek!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten